က်န္းမာေရး အက်ဳိး၊ ဆက္သြယ္ေရးက႑ကလည္း ပံ့ပိုး

ေခတ္ႏွင့္အညီ ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာေသာ ကမၻာႀကီးထဲတြင္ က်န္မားေရးေကာင္းမြန္ဖို႔ရာ အလြန္အေရးၾကီး ေပသည္။ လ်င္ျမန္စြာေျပာင္းလဲလာေသာေခတ္ႏွင့္အတူ ဘ၀ရပ္တည္ေနထိုင္မႈ၊ စားေသာက္မႈ အမူအက်င့္ မ်ားႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာခံစားခ်က္မ်ားဟာလည္း တစ္ျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲလာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအျပဳအမူ မ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကုိ အနည္းႏွင့္အမ်ား ထိခိုက္လာၾကသည္။ ဘ၀ေနထိုင္မႈႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ က်န္း မာစြာေနထိုင္ဖို႔ရာ က်န္းမာေရးအသိပညာ မ်ားစြာလိုအပ္ေပသည္။ က်န္းမာေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ရာ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို သိရွိနားလည္ရန္အတြက္ အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာကုိ အသံုးျပဳ၍ ေဆြးေႏြးဖလွယ္ႏိုင္ေသာ နည္းစနစ္တစ္ခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ထိုအရာမွာ Telehealth ပင္ျဖစ္သည္။ Telehealth သည္ Mobilephone ႏွင့္ Internet ရွိရံုႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္သက္သာဆံုးေသာ က်န္းမာ ေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား…

အမွန္တကယ္လိုအပ္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ

ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ကိုစိုင္း မနက္ေစာေစာထ၍ အတူတူလမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္ခဲ့တာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္မွ် ရွိခဲ့ၿပီ။ အက်ိဳးရလဒ္အေနနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ က်န္းမာေရးတစ္ေန႔တစ္ျခား ပို၍ထူးျခားေကာင္းမြန္လာခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ မေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့အရာက ကိုစိုင္းတစ္ေယာက္ပင္။ တစ္မနက္လံုးလမ္းေလွ်ာက္ျပီးလို႔အျပန္ လမ္းထိပ္က စတိုး ဆိုင္ဝင္ျပီး အေအးဝယ္ေသာက္ေနတာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ေတြ႕ကတည္းက အခုခ်ိန္ထိပါပဲ။ သူ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီေလာက္ထိစြဲေနမွန္း ကၽြန္ေတာ္နားမလည္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အေအးမၾကိဳက္ တတ္တဲ့ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေန႔သူ႔ေနာက္လိုက္ၿပီး အေအးဝယ္ေသာက္မယ္ဆိုျပီး လိုက္သြားမိတယ္။ အမ်ိဳးအစား စံုလင္စြာထည့္ထားတဲ့ေရခဲေသတၱာကို ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕လိုက္မိတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ကိုစိုင္းဘာေၾကာင့္ စြဲေသာက္ ေနသည္ကို နည္းနည္းနားလည္လာသလို ရွိတယ္။ အေအးမၾကိဳက္တတ္သူ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္မွ ေသာက္ခ်င္ စိတ္ေတြ တဖြဖြ ျဖစ္လာတယ္။ မေနႏိုင္တာနဲ႔ အေအးတစ္ဘူးဝယ္ၿပီး ျပန္ထြက္လာခဲ့တယ္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အေအးေသာက္ရင္း စဥ္းစားလာခဲ့တာ ကိုစိုင္းနဲ႔ စကားေတာင္ မေျပာျဖစ္ခဲ႔ဘူး။…

ဝန္ထမ္းေတြ ခြင့္မယူရဘူးလား

ဒီကေန ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခြင္ေတြ အမ်ားဆံုးၾကံဳေတြ ့ ေနရတဲ့ ဝန္ထမ္းေရးရာ စိန္ေခၚမႈေတြထဲမွာ ဝန္ထမ္းမ်ား ခြင့္ယူျခင္းက အဓိကပါဝင္ေနပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြအေနနဲ ့ ႏိုင္ငံေတာ္က ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒသေတြနဲ ့ အညီ ဝန္ထမ္းမ်ားခြင့္ယူႏိုင္ဖို ့အတြက္ ဝန္ထမ္းေရးရာမူဝါဒနဲ ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ ထားၾကပါတယ္။ ဒီစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြဟာ စည္ကမ္းလိုက္နာသူေတြအတြက္ နစ္နာမႈမရွိေစဖို ့ရာ ရည္ရြယ္ေသာ္လည္း ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ မျဖစ္မေနခြင့္ယူရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြက အၾကိမ္ၾကိမ္ၾကံဳေနရတာေၾကာင့္ ဝန္ထမ္းေရာ လုပ္ငန္းခြင္ပါ အခက္အခဲရွိၾကပါတယ္။ ခြင့္ယူရျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို အေျဖရွာၾကည့္တဲ့အခါ က်န္းမာေရးနဲ ့ တစ္နည္းတစ္ဖံုပါတ္သက္ေနတာကို သတိျပဳမိၾကမွာပါ။ ကိုယ္တိုင္ေနမေကာင္းျခင္းသာမက မိသားစုဝင္တစ္ဦးဦးေနမေကာင္းျခင္းကလည္း ခြင့္ယူရမယ့္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေစတာကို ေတြ ့ရပါတယ္။ က်န္းမာေရးရာ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ ျပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္လာတဲ့ ေစ်းကြက္ထဲကလုပ္ငန္းခြင္ေတြေရာ ဘက္ေပါင္းစံုဖိအားေတြနဲ ့ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ပါ…

လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ မကူးစက္ႏိုင္ေသာေရာဂါမ်ား (Workplace and Noncommunicable Diseases)

မကူးစက္ႏိုင္ေသာေရာဂါမ်ား (NCDs) သည္ နာတာရွည္ေရာဂါမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် ေရာဂါရင့္လာႏိုင္ၾကသည္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏စာရင္းဇယားမ်ားအရ မကူးစက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါ မ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း (၃၈) သန္းခန္႔ေသဆံုးလ်က္ ရွိၾကသည္။ ထိုသို႔ ေသဆံုးမႈမ်ား၏ ေလးပံုသံုးပံုခန္႔ သည္ ဝင္ေငြအလယ္အလတ္ႏွင့္ ဝင္ေငြနည္းပါးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွျဖစ္ၾကသည္။ မကူးစက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါ မ်ား၏ အဓိက အမ်ဳိးအစား (၄) မ်ဳိးမွာႏွလံုးေသြးေၾကာႏွင့္ဆိုင္ေသာေရာဂါမ်ား (ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ေလျဖတ္ေရာဂါ ကဲ့သို႔ ေသာေရာဂါမ်ား) ၊ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား၊ နာတာရွည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါမ်ား (နာတာ ရွည္ အဆုတ္ပြေရာဂါႏွင့္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ တို႔ကဲ့သို႔ေသာေရာဂါမ်ား) ႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါတို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းတို႔ အနက္ ႏွလံုးေသြးေၾကာႏွင့္ ဆိုင္ေသာေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈမွာအမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း (၁၇.၅) သန္းခန္႔ေသဆံုးလ်က္ရွိသည္။ ထို႔ေနာက္…

ေခြ်တာေရး

“အား ကၽြတ္ ကၽြတ္”ေဒၚခိုင္တစ္ေယာက္ ညေနခင္း မီးပ်က္သျဖင့္ ဖေယာင္းတိုင္ထြန္းေနစဥ္ပဲ ရင္ေခါင္းထဲက စူးတက္လာသျဖင့္ စုပ္တသပ္သပ္ ရွိေနတယ္။ အိမ္မွာရွိတဲ့ ေသြးေဆးေလးလွ်က္ၿပီး ေရေသာက္ခ်လိုက္ေတာ့ နည္းနည္းသက္သာသလိုရွိသြားတယ္။ လူလည္း ႏံုးခ်ိေနလို႔ ဝါးပက္လက္ ကုလားထိုင္ေလးေပၚမွာ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလး လွဲေနမိတယ္။ “မေန႕ကလို ခ်ဥ္စုတ္စုတ္အရည္ေတြ မအန္ေတာ့တာေတာ္ေသးတယ္” လို႔ ျဖည့္ေတြးေလး ေတြးေနရင္း “ဒီေရာဂါေဝဒနာ အျမန္ေပ်ာက္ပါေစ”ဟု ဆုေတာင္းယံုသာ တတ္ႏိုင္ေတာ့တယ္။ အစာစားလိုက္၊ အန္လိုက္၊ ရင္ပူလိုက္၊ အိပ္မရျဖစ္လုိက္နဲ႔ လူလည္းလံုးပါးပါးေနၿပီ္။ ေဆးခန္းျပရေအာင္ကလည္း သမီးျဖစ္သူ စက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတဲ့လစာကို သားအမိ ႏွစ္ေယာက္ ေလာက္ငွေအာင္စားေနရတဲ့ အေျခအေန၊ အိမ္မွာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ စက္ခ်ဳပ္စက္ေဟာင္ေလးနဲ႔ တစ္ေန႕ တစ္ေန႕ အထည္ခ်ဳပ္လို႔ ရတဲ့ေငြနဲ႔ အိမ္လခကိုအလ်င္ မွီေအာင္ မနည္းေပးထားရတယ္။ သားအမိႏွစ္ေယာက္…