ေရာဂါဘယကို အ႐ွံုးမ​ေပးခဲ့​ေသာ ​ေခါင္​း​ေဆာင္​မ်ား (၂)

က်န္းမာေရးဗဟုသုတ

“စိတ္​​ေထာင္​း၍ ကိုယ္​​ေၾက” ဟု ဆို႐ိုးျပဳၾကသည္​။ “စိတ္​​ေဆာင္​၍​ ေအာင္​သည္​” ဟုလည္​း ဆိုတတ္​ၾက သည္​။ ကိုယ္​​ေၾက​​ေနသည္​့တိုင္​​ေအာင္​ စိတ္​​ေဆာင္​၍​ ေအာင္​ျမင္​​ေအာင္​ႀကိဳးစားခဲ့သူတစ္ဦးကို ျပပါဟု ဆိုလွ်င္ ​အ​ေမရိကန္​ႏိုင္​ငံ၏ ၃၂ ဆက္​​ေျမာက္​ သမၼတဖရန္​႔ကလင္​း႐ုစဘဲ့လ္​ကိုပင္​ ျပရ​ေ​ပမည္။​ အ​ေမရိ ကန္​ႏိုင္​ငံသားတို႔သည္ ​ဖရန္​႔ကလင္​း႐ုစဘဲ့လ္​အား သူတို႔၏ အ​ေတာ္​ဆံုးသမၼတသံုးဦးမွတစ္​ေယာက္​ အျဖစ္​ ဂုဏ္တင္တတ္​​​္​ၾကသည္​။ ဂုဏ္​တင္​ထိုက္​သည္​ကလည္​း အမွန္​ပင္​။ ႐ုစဘဲ့လ္​သည္​ သူ၏ႏိုင္​ငံ​ေရး သက္​၂၄ ႏွစ္တာကာလတြင္ ​ဂိလာနဟုဆိုရ​ေလာက္​​ေအာင္ ​​ေရာဂါဖိစီးမႈ ခံ​ေနခဲ့ရသည္​။ သို႔တိုင္​ သူသည္​ ဒုတိယကမၻာစစ္​ကာလအတြင္​း အ​ေမရိကန္​ႏိုင္​ငံအား ပီျပင္​စြာ​ ေခါင္​း​ေဆာင္​ႏိုင္​စြမ္​းခဲ့သည္​။ မည္​သူမွ သမၼတသက္​တမ္​းႏွစ္​ခုထက္ ​ပို၍သမၼတအျဖစ္​ထမ္​း​ေဆာင္​ခြင္​့မ႐ွိဟု ျပဌာန္​းထား​ေသာ အ​ေျခခံဥပ​ေဒကို က်င္​့သံုး​ေသာႏိုင္​ငံတြင္ ​​ေလးႀကိမ္​ဆက္​တိုက္​သမၼတအျဖစ္​​ ေရြး​ေကာက္​တင္​​ေျမႇာက္​ခံခဲ့ရသည္​။ ႐ုစဘဲ့လ္​သည္ ​၁၉၂၁ ခုႏွစ္​၊ အသက္​၃၈ႏွစ္​အရြယ္​တြင္ ​ပိုလီယို​ေရာဂါျပင္​းထန္​စြာခံခဲ့ရသည္​။ ပိုလီယို​ေၾကာင္​့…

စိတ္က်န္းမာေရး အေလးေပး

OnDoctor Telehealth

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က က်န္းမာျခင္း (Health) ဆိုသည္ ေရာဂါေဝဒနာ ကင္းရွင္း၍ ကိုယ္အဂၤါ ခြၽတ္ယြင္းမႈ မရွိ႐ုံမွ်မက ကိုယ္က်န္းမာေရးႏွင့္ ျပည့္စုံျခင္း၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရွိျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈ၊ အဆင္ေျပေကာင္းမြန္ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ထားသည္ ကာယသုခ၊ စိတၱသုခ၊ မိတၱသုခ တို႔ျဖင့္ ျပည့္စုံေနမွသာ က်န္းမာျခင္း အဓိပၸာယ္ျပည့္စုံေပမည္။ စိတ္ႏွင့္က်န္းမာေရး စိတ္၏လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္၏တုံ႔ျပန္မႈ တို႔ဆက္စပ္ေနသည္။ စိတ္ပ်ိဳ ကိုယ္ႏုဆိုေသာ စကားႏွင့္အညီ က်န္းမာျခင္း၊ ခြန္အားသန္စြမ္းျခင္း၊ ႏုပ်ိဳလန္းဆန္းျခင္း စသည္တို႔သည္ စိတ္၏လန္းဆန္းေပ်ာ္႐ႊင္မႈ၊ အပူအပင္ေသာကကင္းမႈ၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈ စသည္တို႔ အေပၚမွာ မူတည္သည္။ စိတ္ေၾကာင့္ခႏၶာကိုယ္မွာ ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ အဝဝတြင္ ခြၽတ္ယြင္းလာျခင္း ရွိေၾကာင္း (၁၉၃၆) ကတည္းက…

ေငြယိုေပါက္ႀကီး

က်န္းမာေရးဗဟုသုတ

ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို တိုင္းတာရာတြင္ အစားအစာ၊ ေရ၊ အ၀တ္အစားစတဲ့ ဘ၀အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြေပၚမွာ ၾကည့္ၿပီး သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ၀င္ေငြရဲ႕ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး အစားအစာအတြက္ အသံုး ျပဳပါက Ultra poverty ဟု ေခၚဆိုၾကတယ္။ ဒါျပင္ အစား အစာ၊ ေရ၊ အ၀တ္အစားစတဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ၀င္ေငြ မျပည့္စံုတဲ့အေျခအေနကို Primary Poverty လို႔ ေခၚဆိုတယ္။ အေျခခံလိုအပ္ ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္တဲ့၀င္ေငြရွိေနေသာ္လည္း ျပည့္ျပည့္၀၀ အက်ဳိးရွိေအာင္ အသံုးမျပဳတာကေတာ့ Secondary Poverty ျဖစ္ပါတယ္။ Secondary Poverty လို႔ေျပာရာတြင္ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ဘီယာစတာေတြမွာ ၀င္ေငြကိုအသံုးျပဳလိုက္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြကို မျဖည့္ဆည္း ႏိုင္ေတာ့တဲ့အေျခအေနကို ဆိုလိုတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ အမ်ဳိးသားက်န္းမာေရးအာမခံစနစ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ…

ဟိုတယ္၊ တည္းခိုခန္း လုပ္သားမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး ျပႆနာ

က်န္းမာေရးဗဟုသုတ, လုပ္ငန္းခြင္ႏွင္႔က်န္းမာေရး

ဟိုတယ္၊ မိုတယ္၊ အင္း၊ တည္းခိုခန္းေတြမွာ အလုပ္လုပ္ၾကရသူေတြအဖို႔ ဧည့္သည္ေရာက္ရင္ ေရာက္တဲ့ အေလ်ာက္ အလုပ္မ်ားတတ္ပါတယ္။ ဟိုတယ္၊ မိုတယ္၊ အင္းတို႔မွာ လုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ လုပ္သားေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ ရွိရပါမယ္။ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ တက္ရပါမယ္။ ဟိုတယ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း ေတြ႔ႀကံဳရနိုင္တဲ့ ဓာတုပစၥည္း၊ လွ်ပ္စစ္၊ စက္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လုပ္ငန္းခြင္အႏၲရာယ္မရွိေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ဝန္ထမ္းပိုင္း လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးမႈ၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ား အႏၲရာယ္ကင္းစြာ သံုးစြဲနိုင္ေရး စသျဖင့္ အေဆာက္အဦအတြင္း သိသင့္တဲ့ ဓာတုပစၥည္း၊ လွ်ပ္စစ္နွင့္ ယႏၲရား၊ အဝတ္ေလွ်ာ္စက္၊ အေရးေပၚစက္၊ အေရးေပၚေလွကား၊ မီးသတ္သင္တန္း စသျဖင့္ သိရွိလိုက္နာသင့္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားတက္သိကၽြမ္းက်င္ဖို႔ သင္ယူ ေလ့က်င့္ေစရမွာ ျဖစ္တယ္။ သီးျခားလိုအပ္ခ်က္မ်ားအေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရရွိေစဖို႔ အႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရး…

ေရာဂါဘယကို အ႐ွံုးမ​ေပးခဲ့​ေသာ ​ေခါင္​း​ေဆာင္​မ်ား

လုပ္ငန္းခြင္ႏွင္႔က်န္းမာေရး

၂၀၁၆ ခုႏွစ္​၊ အ​ေမရိကန္​သမၼတ​ေရြး​ေကာက္​ပြဲ မဲဆြယ္​ကာလ၊ 9/11အၾကမ္​းဖက္​မႈ ၁၅ႏွစ္​​ေျမာက္​အမွတ္​တရ​ေန႔တြင္ ​သမၼတ​ေလာင္​းဟီလာရီကလင္​တန္​သည္​ ထိုအထိမ္​းအမွတ္​အခမ္​းအနား တက္​​ေရာက္​စဥ္​ ႐ုတ္ရက္​မူး​ေဝၿပီး အခန္​းအနားမွျပန္​ခဲ့ရ​ေသာ​ေၾကာင္​့ တိုင္​းျပည္​၏ နံပါတ္ ​တစ္​ေခါင္​း​ ေဆာင္​ျဖစ္​ရန္​ ရည္​သန္​​ေန​ေသာ သူ၏က်န္​းမာ​ေရးအ​ေျခအ​ေနႏွင္​့ပတ္​သက္​၍​ ေစာ​ေၾကာစရာျဖစ္​ခဲ့ရ သည္​။ သို႔​ေသာ္​ ကမၻာ့​ေခါင္​း​ေဆာင္​ႀကီးမ်ား၏ သမိုင္​း​ေၾကာင္​းကို ၾကည္​့လွ်င္ ​​ေခါင္​း​ေဆာင္​အ​ေတာ္​မ်ားမ်ားသည္​သ ူတို႔၏​ေရာဂါဘယကို စာဖြဲ႕​ေလာက္​စရာမဟုတ္ဟု သ​ေ​​ဘာထားဟန္ရွိသည္​​။ သာမန္​လူတို႔က နာတာ႐ွည္​လူနာအျဖစ္​ တၿငီးၿငီးတျငဴျငဴျဖစ္​​ေနမည္​့​ေရာဂါမ်ိဳးကို သူတို႔က ဦးမၫြတ္​သည္​ကို​ေတြ႔ရသည္​။ ယင္​းကိစၥႏွင္​့ပတ္​သက္​၍ စြမ္​းစြမ္​းတမံ အ႐ွိခဲ့ဆံုးပုဂၢိဳလ္​တစ္ဦးကား အ​ေမရိကန္​ျပည္​သူတို႔ အၾကည္​ညိဳခဲ့ၾကဆံုး၊ အားအက်ခဲ့ဆံုး သမၼတတဦးျဖစ္​ခဲ့သူ ဂြၽန္​အက္​ဖ္​က​ေနဒီ ပင္​ျဖစ္​သည္​။ က​ေနဒီ သည္​ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္​သမၼတအျဖစ္​​ ေရြး​ေကာက္​တင္​​ေျမႇာက္​ခံရသည္​့ကာလတြင္​ အသက္ ​၄၃ ႏွစ္​အရြယ္​သာ႐ွိခဲ့​ေသးသည္​။ အမ်ားျပည္​သူတို႔အျမင္​တြင္​ က်န္​းမာၾကံ့ခိုင္​​ေသာလူရြယ္​၊ ႏိုးႂကြားတက္​ႂကြ​ေန​ေသာသူတ​ေယာက္​ျဖစ္​​ေနခဲ့သည္​။ ထိုအသြင္​​ေပါက္​​ေန​ေအာင္​လည္​း ဂ႐ုတစိုက္​ပံုဖမ္​းထားခဲ့သည္​။ တကယ္​တမ္​းတြင္​…

Safety First ဆုိတဲ့စာသားကို ဆုိင္းဘုတ္သက္သက္ မျဖစ္ေစခ်င္ပါ

OnDoctor Telehealth

International Labour Organization (ILO) ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ တစ္ကမၻာလံုး ၁၅ စကၠန္႔ တိုင္းမွာ အလုပ္သမား ၁၅၃ ေယာက္ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း မေတာ္တဆထိခိုက္မႈေတြကို ရင္ဆိုင္ ေနရသလို ေန႔တိုင္း လူ ၆,၃၀၀ ဟာ အလုပ္နဲ႔ဆက္စပ္ေနတဲ့ ထိခုိက္မႈေတြ၊ ေရာဂါဘယေတြ ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈေတြ ရွိေနဆဲပါ။ အလုပ္သမားေတြထိခိုက္မႈ၊ ရလာတဲ့ေရာဂါေတြ ကုသရျခင္းေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္က်န္းမာေရးစရိတ္ ေဒၚလာဘီလီယံ ၁၃၀ မွ် ကုန္က်ရတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာသုေတ သီေတြက ဆိုထားပါတယ္္။ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ရလဒ္ကေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ပ်က္ ကြက္မႈအထိ သက္ေရာက္သြားခဲ့သလို ကုန္ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားေတြ ေလ်ာ့က်လာေလ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ အခက္အခဲေတြ ပိုရွိလာေလပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အရင္ေခတ္ေတြက ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ေဘး အႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရးကုိ…